Подходящей считается такая работа, в том числе работа временного характера, которая соответствует профессиональной пригодности работника с учетом уровня его квалификации, условиям последнего места работы (службы), за исключением оплачиваемых общественных работ, а также состоянию здоровья, транспортной доступности рабочего места. Безработные граждане вправе отказаться от подходящей работы, но это может повлечь негативные последствия.

Критерии подходящей работы зависят от того, к какой категории относится гражданин, ищущий работу. Категории и критерии следующие (п. п. 1, 3 ст. 4 Закона от 19.04.1991 N 1032-1; п. п. 6, 7, 9 Требований, утв. Постановлением Правительства РФ от 02.11.2021 N 1909):

1. для граждан, которые встали на регистрационный учет в целях поиска подходящей работы в течение 12 месяцев после увольнения по любым основаниям, подходящей считается работа, в том числе временного характера, которая соответствует:

- профессиональной пригодности граждан с учетом уровня квалификации;

- условиям последнего места работы, за исключением оплачиваемых общественных работ;

- состоянию здоровья граждан;

- транспортной доступности рабочего места;

2. для граждан, которые впервые ищут работу (ранее не работали), имеют профессию (специальность) и встали на регистрационный учет в течение 12 месяцев после окончания обучения в организациях, осуществляющих образовательную деятельность, подходящей считается работа, в том числе временного характера, которая соответствует:

- профессии (специальности) с учетом уровня квалификации;

- состоянию здоровья граждан;

- транспортной доступности рабочего места;

3. для зарегистрированных граждан и безработных граждан, которые:

а) впервые ищут работу (ранее не работали) и при этом не имеют квалификации;

б) уволены более одного раза в течение года, предшествовавшего началу безработицы, за нарушение трудовой дисциплины, другие виновные действия;

в) прекратили деятельность ИП в установленном порядке, вышли из членов КФХ;

г) стремятся возобновить трудовую деятельность после длительного (более года) перерыва;

д) направлены органом службы занятости на обучение и отчислены за виновные действия;

е) отказались повысить (восстановить) квалификацию по имеющейся профессии (специальности), получить смежную профессию, пройти профессиональное обучение или получить дополнительное профессиональное образование после окончания установленного периода выплаты пособия по безработице;

ж) состоят на учете в органах службы занятости более 12 месяцев;

з) обратились в органы службы занятости после окончания сезонных работ - подходящей считается оплачиваемая работа, включая работу временного характера и общественные работы, требующая или не требующая (с учетом возрастных и иных особенностей гражданина) предварительной подготовки, отвечающая требованиям трудового законодательства и иных нормативных правовых актов, содержащих нормы трудового права.

Для инвалида подходящей считается работа, в случае если она соответствует рекомендациям индивидуальной программы реабилитации или абилитации инвалида, уровню профессиональной подготовки, опыту, полученному им на прежнем месте работы, состоянию здоровья, транспортной доступности рабочего места (п. 18 Письма Минпросвещения России от 14.03.2022 N 05-301).

При этом в любом случае подходящей не может считаться работа, если (п. 4 ст. 4 Закона N 1032-1):

• она связана с переменой места жительства без согласия гражданина;
• условия труда не соответствуют правилам и нормам по охране труда;
• предлагаемый заработок ниже среднего заработка гражданина по последнему месту работы (службы), исчисляемого в порядке, установленном Правительством РФ. При этом данное условие не распространяется на граждан, средний заработок которых превышал величину прожиточного минимума трудоспособного населения, исчисленного в соответствующем субъекте РФ. В этом случае работа не может считаться подходящей, если предлагаемый заработок ниже указанной величины.

Последствия отказа от предлагаемой подходящей работы

Органы службы занятости вправе оформлять и выдавать гражданам направления на работу без их согласия по вариантам, которые отвечают критериям подходящей работы для каждого конкретного гражданина с учетом индивидуальных особенностей. В любом случае гражданину не может быть предложена одна и та же работа дважды (абз. 4 п. 3 ст. 3 Закона N 1032-1; п. 10 Требований N 1909).

Гражданин вправе отказаться от предложенных вариантов подходящей работы, но это может иметь негативные последствия (абз. 4 п. 3 ст. 3 Закона N 1032-1; п. п. 16, 36 Стандарта, утв. Приказом Минтруда России от 28.01.2022 N 27н).

Отказ граждан от предложенной подходящей работы, в частности, предусматривает (п. п. 3, 4 ст. 3, п. 3 ст. 35, ст. 36 Закона N 1032-1; п. 130 Правил, утв. Приказом Минтруда России от 22.02.2019 N 116н):

1. отказ в признании безработными граждан, отказавшихся в течение 10 дней со дня регистрации в целях поиска подходящей работы от двух вариантов подходящей работы. Повторно обратиться в органы службы занятости с целью признания безработными в данной ситуации можно будет через месяц со дня отказа;
2. приостановку выплаты пособия по безработице на месяц безработным гражданам, отказавшимся в период безработицы от двух вариантов подходящей работы;

Возможность учета органами службы занятости доводов граждан при принятии указанных решений, обосновывающих уважительность отказа от подходящей работы, законодательством не предусмотрена. Однако в ходе подбора подходящей работы работник органа службы занятости обязан согласовать с гражданином варианты подходящей работы (пп. "в" п. 16 Стандарта).

Мондый эш яраклы дип санала, шул исәптән вакытлыча эш, бу хезмәткәрнең профессиональ яраклылыгына туры килә, аның квалификация дәрәҗәсен, соңгы эш урыны (хезмәт) шартларын исәпкә алып, түләүле иҗтимагый эшләрне исәпкә алмаганда, шулай ук ​​сәламәтлек торышы, эш урынының транспорт мөмкинлеге. Эшсез гражданнар тиешле эштән баш тартырга хокуклы, ләкин бу тискәре нәтиҗәләргә китерергә мөмкин.

Уңайлы эш критерийлары эш эзләүченең нинди категориягә керүенә бәйле. Төркемнәр һәм критерийлар түбәндәгечә (1991 елның 19 апрелендәге N 1032-1 Законының 1, 3, 4 статьялары; Ноябрьнең Россия Федерациясе Хөкүмәте Указы белән расланган таләпләрнең 6, 7, 9 пунктлары; 2, 2021 N 1909):
1) теләсә нинди сәбәп аркасында эштән алынганнан соң 12 ай эчендә тиешле эш табу өчен теркәлгән гражданнар өчен эш урынлы санала, шул исәптән вакытлыча эш, бу туры килә:
- квалификация дәрәҗәсен исәпкә алып, гражданнарның профессиональ яраклашуы;
- түләүле җәмәгать эшләреннән кала, соңгы эш урыны шартлары;
- гражданнарның сәламәтлеге торышы;
- эш урынының транспорт мөмкинлеге;
2) беренче тапкыр эш эзләүче (элек эшләмәгән), һөнәре (белгечлеге) булган һәм мәгариф эшчәнлеге белән шөгыльләнүче оешмаларны тәмамлаганнан соң 12 ай эчендә теркәлгән гражданнар өчен эш яраклы санала, шул исәптән вакытлыча. бер, туры килә:
- квалификация дәрәҗәсен исәпкә алып һөнәрләр (белгечлекләр);
- гражданнарның сәламәтлеге торышы;
- эш урынының транспорт мөмкинлеге;
3) теркәлгән гражданнар һәм эшсез гражданнар өчен:
а) алар беренче тапкыр эш эзлиләр (элек эшләмәгәннәр) һәм шул ук вакытта квалификацияләре дә юк;
б) эшсезлек башланганчы бер ел эчендә берничә тапкыр эштән азат ителделәр, хезмәт тәртибен бозган өчен, башка гаепле гамәлләр өчен;
в) шәхси эшкуарның эшчәнлеген билгеләнгән тәртиптә туктатты, крестьян фермасы әгъзаларыннан чыгарды;
г) озак (бер елдан артык) тәнәфестән соң хезмәт эшчәнлеген дәвам итәргә омтылу;
д) мәшгульлек хезмәте органы тарафыннан укыту өчен җибәрелгән һәм гаепле гамәлләре өчен куылган;
е) хәзерге һөнәре (белгечлеге) буенча квалификацияләрен яхшырту (торгызу), бәйләнешле һөнәр алу, һөнәри белем алу яки эшсезлек буенча пособие түләү вакыты беткәч өстәмә һөнәри белем алудан баш тартты;
ж) эш белән тәэмин итү хезмәтендә 12 айдан артык теркәлгән;
з) сезонлы эш беткәч, хезмәткә хезмәт күрсәтү өчен - түләүле эш яраклы санала, шул исәптән вакытлыча эш һәм җәмәгать эшләре, таләпләргә туры килгән, таләп итүне таләп итмәгән яки таләп итмәгән (гражданның яшен һәм башка характеристикаларын исәпкә алып). хезмәт законнары һәм хезмәт законнары нормаларын үз эченә алган бүтән норматив хокукый актлар.
Эш инвалид өчен индивидуаль реабилитация яки реабилитация программасы тәкъдимнәренә, профессиональ әзерлек дәрәҗәсенә, алдагы эш урынында тупланган тәҗрибәгә, сәламәтлек торышына, транспорт мөмкинлегенә туры килсә, инвалид өчен яраклы санала. эш урыны (Россия Мәгариф министрлыгының 14.03.2022 N 05-301 хатының 18 пункты).
Шул ук вакытта, теләсә нинди очракта, эш яраклы дип саналмый (4 пункт, N 1032-1 Законның 4 статьясы):
• ул гражданның рөхсәтеннән башка яшәү урынын үзгәртү белән бәйле;
• эш шартлары хезмәтне саклау кагыйдәләренә туры килми;
• тәкъдим ителгән табыш Россия Федерациясе Хөкүмәте билгеләгән тәртип буенча исәпләнгән соңгы эш урынында (хезмәттә) гражданның уртача кеременнән түбән. Шул ук вакытта, бу шарт Россия Федерациясенең тиешле предметында исәпләнгән, уртача керемнәре эшче халыкның яшәү дәрәҗәсеннән арткан гражданнарга кагылмый. Бу очракта, хезмәт хакы күрсәтелгән суммадан түбән булса, эш урынлы дип саналмый.

Уңайлы эш тәкъдим ителмәү нәтиҗәләре
Эш белән тәэмин итү хезмәте органнары, аерым характеристикаларны исәпкә алып, һәрбер граждан өчен яраклы эш критерийларына туры килгән вариантлар буенча, рөхсәтсез гражданнарга эш юлламаларын бирергә һәм бирергә хокуклы. Anyәрхәлдә, гражданга бер үк эшне ике тапкыр тәкъдим итеп булмый (4 пункт, 3 пункт, N 1032-1 Законның 3 статьясы; N 1909 таләпләренең 10 пункты).
Гражданның тиешле эш өчен тәкъдим ителгән вариантлардан баш тартырга хокукы бар, ләкин бу тискәре нәтиҗәләргә китерергә мөмкин (4 пункт, 3 статья, 1032-1 Законның 3 статьясы; Стандартның 16, 36 пунктлары, Заказ белән расланган. Россия Хезмәт министрлыгы 01/28/2022 N 27n).
Аерым алганда, гражданнарны тәкъдим ителгән эштән баш тарту каралган (3, 4, 3 статья, 35 статьяның 3 пункты, 1032-1 Законның 36 статьясы; Кагыйдәләрнең 130 пункты, Заказ белән расланган; Россия Хезмәт Министрлыгы 22.02.2019 N 116n):
1) эшсез гражданнар булып танылудан баш тарту, теркәлү көненнән алып 10 көн эчендә, тиешле эш өчен ике варианттан яраклы эш эзләү өчен. Эштән баш тарту көненнән бер ай эчендә эшсез дип танылу өчен, хезмәт белән тәэмин итү органнарына кабат мөрәҗәгать итү мөмкин булачак;
2) эшсезлек чорында тиешле эш өчен ике варианттан баш тарткан эшсез гражданнарга бер ай дәвамында эшсезлек буенча пособие түләүне туктату;
Бу карарлар кабул иткәндә гражданнарның аргументларын исәпкә алу мөмкинлеге, тиешле эштән баш тартуның хөрмәтен аклау, законнарда каралмаган. Ләкин, тиешле эш сайлау барышында, хезмәт белән тәэмин итү хезмәткәре граждан белән тиешле эш вариантлары турында килешергә тиеш ("с" пункты, Стандартның 16 пункты).